Anestezi korkunuzu yenin!
Anestezi, hastanın ameliyat sırasında hiçbir ağrı hissetmemesi, mümkün olduğunca hareketsiz kalması ve bütün bunlar olurken de yaşamsal fonksiyonlarının korunması işlemleri şeklinde tanımlanıyor. Ameliyat sırasında uyanma ve acıyı hissetme, bazen de anesteziden hiç uyanamama gibi korkular, hastaların anesteziye negatif tutum geliştirmesine sebep oluyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Bölümü'nden Uz. Dr. Sibel Erdamar, anestezi hakkında konuştu.
Uzm. Dr. Sibel Erdamar, konuşmasına başlarken anestezi alma korkusunun hastaların hemen hemen tümünde bulunduğunu, bu nedenle çok küçük operasyonları bile yıllarca bekleten kişilerin görüldüğünü dile getirdi. Ağrı ve acının, gerçek veya olası doku hasarı ile ilişkili hoş olmayan bir duyusal ve duygusal deneyim olduğunu belirten Erdamar, korkunun ise, bir tehlikeyi veya tehdidi algılamaya veya tanımaya tepki olarak ortaya çıkan son derece nahoş bir duygu olduğunu söyleyerek, “Anestezi ise hastanın ameliyat sırasında hiçbir ağrı hissetmemesi, mümkün olduğunca hareketsiz kalması ve bütün bunlar olurken de yaşamsal fonksiyonlarının korunması işlemleri şeklinde tanımlanmaktadır. Acıdan korkmak ve acıdan kaçmak, insanın temel reflekslerinin en önemli belirleyicilerinden biridir. Acıdan korkmak ile anesteziden korkmak arasında bir karşılaştırma yaptığımızda anestezi korkusunun çok daha aşılabilir olduğu hemen fark edilmektedir. Ancak elbette ki ameliyat sürecinde hastayı endişelendirecek birçok tetikleyici bir arada bulunur. Ameliyat esnasında kişinin kontrolünü kaybedecek olması, ameliyata dair belirsizlikler, yaşanabilecek bir komplikasyon ya da hayati riskler, ameliyat öncesi akla geldiğinde kaygının hissedilmesi beklenen bir durumdur. Genel anesteziden korkmak ve heyecan hissetmek anestezistlerin sıklıkla rastladığı ve çok anlaşılabilir bir duygudur” diye konuştu.
Bazı hastaların ameliyat devam ederken uyanmaktan, bazılarının ise hiç uyanamamaktan korktuğunu ifade eden Uzm. Dr. Erdamar, ancak korkulanın genellikle anestezinin “bilinmez” olması olduğunu söyledi.
Ameliyat öncesi heyecan, anksiyete, kaygı hissetmenin ve günlerce uykusuz kalmanın anesteziye çok da etkisi olmadığına açıklık getiren Erdamar, anestezi verildiği anda tüm bu olumsuzlukların bittiğini, anestezinin uykudan öte bir durum olduğunu, ilaçların etkisiyle beynin ağrıyı algılaması ve uyarılara cevap vermesinin durduğunu, geçici bilinç kaybı oluştuğunu ancak bu durumun geri dönüşlü olduğunu açıkladı. İşlemde uygulanan ilaçların kesildiği andan itibaren beyin fonksiyonlarının geri dönmeye başladığını belirten Erdamar, “Bir süre sonra bilinç, refleksler, duyular tekrar kazanılır. En az bir defa anestezi alan hastaların pek çoğu bu korkudan kurtulur çünkü genel anestezinin çok derin ve dinlendirici bir uykudan farksız olduğunu tecrübe eder. Korkuyu aşmanın en önemli yolu konu ile ilgili sorulara anestezi doktorunun yardımı ile cevaplar aramaktır” dedi.
Açıklamaları esnasında Uzm. Dr. Erdamar, anestezi korkularına değinerek bu korkuları; kontrol kaybı korkusu, anestezi alerji korkusu, ameliyat sırasında uyanma korkusu, ileri yaşta anestezi korkusu, üst üste anestezi alma korkusu şeklinde sıraladı. Erdamar, konuşmasının devamında anestezi korkusu olan hastalara önerilerde bulundu. Genel anestezi korkusundan arınmanın en doğru yolunun, bu sorulara cevap oluşturacak gerekli bilgiyi edinmek olduğuna dikkat çeken Erdamar, burada önemli olanın, internette edinilen bilgilerin ne denli doğru olduğunun teyit edilmesi gerektiğinin ve güvenilir kaynaklardan bilgi edinilmesinin doğru olduğunun bilincine varmak olduğunu vurguladı. “Ameliyata ve anesteziye dair en doğru bilgiyi hekimin bildiğini unutmadan, ona sorular sorarak süreci öğrenmek ve bir hastanın bilmesi gerektiği kadarı ile ilgilenmek, kaygıyı dizginlemeye yardımcı olur” diyen Erdamar, anestezinin tıbbın en güvenilir bölümlerinden biri olduğunun unutulmaması gerektiğine de vurgu yaptı. Erdamar konuşmasını sonlandırırken, “Anestezi doktorları ve ekibi bu konuda özel eğitim görmüş, profesyonel kişilerdir ve cerrahi işlemlerin güvenli ve konforlu geçmesi için çağın en gelişmiş tekniklerini uygulamak üzere ameliyat süresince hastanın başında olur. Bunları bilmek hastanın korkularını yenmesine yardımcı olacaktır” diye konuştu.