CHP'li Bakan'dan "pestimist" önergesi
Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Milletvekili Murat Bakan, tarımda kullanılan, son derece tehlikeli, muhtemel kanserojen olarak kabul edilen 13 pestisiti TBMM gündemine taşıdı. CHP'li Bakan konuya ilişkin yazılı soru önergesi vererek, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin yanıtlaması isteminde bulundu.
CHP’li Bakan önergesinde, tarımda kullanılan zehirli kimyasal maddelere ‘pestisit’ denildiğini ve pestisitin üreticilerde ve tüketicilerde başta sinirsel ve hormonal hastalıklar, kanser, kısırlık, çocuklarda gelişim bozuklukları olmak üzere ciddi sağlık sorunlarına sebep olduğunu aktardı. Ayrıca bu zararlı kimyasal maddenin, toprak, su ve hava kirliliğine neden olmakla birlikte biyoçeşitlilik kaybına da yol açtığını belirten Bakan, böcekler ve kuşlar başta olmak üzere pek çok canlı türünün de yaşamını tehdit ettiğine vurgu yaptı.
Önergesinde, tarımda pestisitler dışındaki alternatif yöntemlere dikkat çekmek, tarım zehirlerinin kullanımını aşamalı olarak azaltarak sonlandırmak amacıyla “Tüm canlılar için #ZehirsizSofralar” diyen 95 sivil toplum örgütü ve inisiyatif Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı çatısı altında bir araya geldiğini hatırlatan CHP’li Bakan şu ifadeleri kullandı:
“Kurumlar, doğaya zarar veren, halkı zehirleyen ve Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere çeşitli kurumlarca ‘son derece tehlikeli’, ‘çok tehlikeli’ ve ‘muhtemel kanserojen’ olarak kabul edilen 13 pestisitin öncelikle ve acilen yasaklanmasını talep etmektedir. Bu pestisitler şunlardır: Difenacoum, ethoprophos, cyfluthrin, beta-cyfluthrin, zeta-cypermethrin, fenamiphos, formetanate X formetanate hydrochloride, methiocarb, methomyl, tefluthrin, zinc phosphide, glyphosate, malathion.”
Önergesinin devamında, pestisitlerin tamamının 2030 yılına kadar yasaklanarak doğa dostu, zehirsiz yöntemlerle tarımsal üretim yapılması için gerekli adımların atılmasını ve tarımda bu yöntemlerin kullanılmasını teşvik edecek politikaların uygulanması gerektiğine dikkat çeken Bakan, en önemlisini ise, Türkiye’de tarım ve gıda ürünlerinde kullanılan pestisitlerle ilgili denetimlerin arttırılması ve elde edilen denetim sonuçlarında şeffaflık sağlanması olduğunu bildirdi.
CHP’li Bakan bu bağlamda, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti: Çiftçi sağlığına çok zararlı, doğaya zarar veren, halkı zehirleyen ve Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere çeşitli kurumlarca ‘son derece tehlikeli’, ‘çok tehlikeli’ ve ‘muhtemel kanserojen’ gibi çeşitli nitelemelerle anılan, fakat ülkemizde kullanılan 13 pestisit (Difenacoum, ethoprophos, cyfluthrin, beta-cyfluthrin, zeta-cypermethrin, fenamiphos, formetanate X formetanate hydrochloride, methiocarb, methomyl, tefluthrin, zinc phosphide, glyphosate, malathion.) yasaklanacak mıdır? Tarımda pestisit kullanımının tamamen yasaklanması Bakanlığınızın gündeminde midir? Değilse neden? Gündemdeyse bu konuda yürütülen çalışmalar hangi aşmadadır? Bakanlığınız, tarımda pestisit kullanımının tamamen yasaklanarak zehirsiz ve doğa dostu yöntemlerin kullanılmasını teşvik edecek politikaların uygulanmasına yönelik hangi somutadımları atmaktadır/atacaktır? Türkiye’de tarım ve gıda ürünlerinde kullanılan pestisitlerle ilgili denetimlerin artırılması ve denetim sonuçlarında tam bir şeffaflık sağlanması için yürütülen çalışmalar nelerdir? 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında (yıllar bazında olmak üzere) ülke genelinde kaç adet gıda ürününde pestisit kalıntısı analizi yapılmıştır? Analizler sonucunda yukarıda anılan yıllar için Maksimum Kalıntı Limitini aşan örneklerin oranı nedir? 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında ülke genelindekigıda ürünlerinde yapılanpestisit kalıntısı analizleri sonucunda,gıda ürünlerinde tespit edilen birden fazla sayıdaki pestisit kalıntılarının toplamdaki dağılımı nedir? Bir başka deyişle, analiz edilen toplam gıda ürünleri içinde kaç adet gıda ürünü 2 adet, kaç adet gıda ürünü 3 adet, kaç adet gıda ürünü 4 adet, kaç adet gıda ürünü 5 adet ve kaç adet gıda ürünü beş ve beşten fazla sayıda pestisit kalıntısı içermektedir? Analiz edilen ürünlerin birden fazla sayıda pestisit içerip içermediğine yönelik bir değerlendirme yapılmakta mıdır? 2015, 2016, 2017, 2018 ve 2019 yıllarında ülke genelinde kaç adet gıda ürününde Glifosat kalıntı analizi yapılmıştır? Yapılan analizler sonucunda gıda ürünlerinde tespit edilen glifosat kalıntılarının minimum, maksimum ve ortalama değerleri nedir? Kaç adet gıda ürünü glifosat kalıntısı açısından mevzuata uygunsuz çıkmıştır? Çiftçi sağlığını doğrudan etkileyen çok tehlikeli ve çok zararlı pestisitler odağında çiftçi sağlığını korumak için ne gibi çalışmalar yapılmaktadır? Bakanlığınız geçtiğimiz 5 yıl içinde bu konuda hangi çalışmaları yapmıştır?